�T� Mezun Bilgi Sistemi

Mezunumuz ile R�portaj: Hasan �NDER

�TÜ Makine Mühendisli�i 1993 y�l� mezunu, DAIKIN Türkiye CEO’su ve DAIKIN EUROPE Yönetim Kurulu Üyesi Hasan ÖNDER ile ba�ar�l� kariyeri ve �TÜ'ye dair keyifli bir söyle�i gerçekle�tirdik...

B�ZE KEND�N�ZDEN BAHSEDER M�S�N�Z?

1969 y�l�nda Diyarbak�r’da do�dum. Diyarbak�r’da tamamlad��m ilk ve orta ö�reniminin ard�ndan askeri liseye gittim. Ancak subay olan a�abeyimin ‘Bir aileye iki asker fazla, sen üniversitede ba�ka bir e�itim al’ tavsiyesi üzerine mühendis olmay� tercih ettim ve �TÜ Makine Mühendisli�i Bölümü’nden 1993 y�l�nda mezun oldum. Tüm i� hayat�m �s�tma-so�utma sektöründe geçti; bir mühendislik ofisinde 3 ki�i ile birlikte ba�layan kariyerimi bugün Daikin Türkiye’nin CEO’su ve Daikin Europe’un Yönetim Kurulu Üyesi olarak sürdürüyorum. �� hayat�na yeni mezun bir mühendis olarak küçük bir mühendislik firmas�nda çal��arak at�ld�m. Bu sektörü sevip, sektördeki geli�melere tan�k olunca, genç bir giri�imci olarak kendi �irketimi kurdum. Ard�ndan okul arkada�lar�mla ortakl�k yaparak 1999 y�l�nda Akfel Endüsriyel Pazarlama �irketini kurduk ve ortaya Airfel markas� ortaya ç�kt�. Airfel ile �s�tma-so�utma sektöründe h�zl� bir büyüme yakalayan Akfel, 2011 y�l�nda Türkiye’nin önde gelen kurulu�lar�ndan Sanko Holding ile ortakl��a gitti ve 10 y�l gibi k�sa bir sürede sektörün en önemli oyuncular�ndan biri haline geldi. Bu geli�meler sayesinde 2008 y�l�nda Capital Dergisi beni, ‘Ba�ar�ya Yürüyenler’ yar��mas�nda ‘Türkiye’nin En Ba�ar�l� Genç Genel Müdürü’ seçerek onurland�rd�. Airfel’in yakalad�� ba�ar� uluslararas� devlerin de dikkatini çekince Sanko Holding, hisselerini Japonya merkezli iklimlendirme devi Daikin’e devretme karar� ald�. Tüm bu süreci yürütürken Sanko Holding gibi ben de hisselerimi Daikin’e devrettim, �irketimiz Temmuz 2011 y�l�nda Daikin bünyesine geçti. Ancak Daikin yönetimi �irketten ayr�lmamam� �art ko�unca Daikin Türkiye’da CEO’luk görevini üstlendim. Hemen ayn� y�l Daikin Europe Yönetim Kurulu üyeli�ine seçilmemle birlikte Daikin Türkiye’ye EMEA bölgesinde sorumluluk verilmesi, CIS ülkelerinin �irketimize ba�lanmas� ile hedeflerimizi büyüttük. �imdi Daikin Türkiye’yi bölgenin üretim ve Ar-Ge üssü yapmay� hedefliyor ve bunun için çal��yorum. 3 ki�i olarak ba�lad��m bir i�te bu noktalara gelebildiysem Türkiye’de 600 ki�i, dünyada ise 45 bini ki�iyi a�an Daikin Ailesi’nin deste�i ile bunun gerçekle�tirebilece�ime inan�yorum.

“1993 y�l�nda okulu bitirince hemen iyi bir �irkette i� bulaca��m� dü�ünüyordum, ba�ar�l�yd�m, çal��kand�m, �ngilizcem de vard�. Kendime göre i�e al�nmamam için hiçbir neden yoktu”

�LK G�R��M�N�ZDEN BAHSEDECEK OLURSAK, BA�LANGIÇ KO�ULLARINIZ NELERD�? �� BA�VURU DÖNEM�N�Z NASIL GEÇT�?

O dönemin pek de kolay geçti�ini söylememem, sonradan iyi ki geli�meler böyle olmu� desem de ilk deneyimim hayal k�r�kl�� ile sonuçland�. 1993 y�l�nda okulu bitirince hemen iyi bir �irkette i� bulaca��m� dü�ünüyordum, ba�ar�l�yd�m, çal��kand�m, �ngilizcem de vard�. Kendime göre i�e al�nmamam için hiçbir neden yoktu. O tarihte Mercedes’e ba�vurdum, görü�memiz gayet olumlu geçti, ‘sizi arayaca��z’ dediler aylarca bekledim, ses ç�kmad�. Bakt�m bu beklemenin sonu yok, bari evde oturmayay�m diyerek Mahmutbey’deki küçük bir mühendislik ofisinde i�e girdim. �klimlendirme sektöründeki kariyerime de böylece ba�lam�� oldum.

MAHMUTBEY’DEK� �LK ��N�Z KÜÇÜK B�R MÜHEND�SL�K F�RMASINDAYDI. BU F�RMADAN KEND� ��N�Z� KURMAYA GEÇ�� DÖNEM�N�ZDEN BAHSEDEB�L�R M�S�N�Z?

�irketin tek mühendisiydim, o kadar küçük bir ofis… Ald��m maa� ise yol parama ancak yetiyordu. Ama do�algaz�n �stanbul'da yeni yeni yayg�nla�t�� y�llar, sektör geli�meye ba�lam��t�. Ofisin i�leri giderek artt�, gece-gündüz çal��t�m, montaja bile ben gidiyordum. O dönemde birlikte çal��t��m�z Cemal Usta (hala birlikteyiz) ‘Hasan sen azimli, çal��kan bir çocuksun, niye kendi i�ini kurmuyorsun’ diye diye benim içimdeki giri�imcilik ruhunu ortaya ç�kar�nca Ha-Ce Mühendislik 1994 y�l�nda kurulmu� oldu. �irketi kurduk kurmas�na ama iki arkada� 6 ay ofiste oturup çay içtik sadece, do�ru düzgün i� yapamad�k. Daha sonra do�algaz dönü�üm projeleriyle birlikte k�sa sürede i�lere yeti�emez olduk.

“Klima i�ine girmek istiyordum; ancak o y�llarda bu konu Türkiye için çok yeni bir konuydu”

KAR�YER�N�Z�N �LG�NÇ ADIMLARINDAN B�R� DE Ç�N’DE BULUNDU�UNUZ DÖNEM. BU DÖNEMDEN BAHSEDEB�L�R M�S�N�Z?

90’lar�n ikinci yaras�nda herkes Uzak Do�u'dan, Çin'den söz etmeye ba�lam��t� ama kimse bir �ey bilmiyordu. 1998 y�l�nda Singapur’a gittim, amac�m Uzakdo�u pazar�n�, Çin'i yak�ndan tan�makt�. Bir �irket kurdum ama oturma izni alamay�nca, bir y�l sonra akl�mda bir i� fikriyle �stanbul'a döndüm. Klima i�ine girmek istiyordum, ancak o y�llarda bu konu Türkiye için çok yeni bir konuydu. Arkada�lar�m� ikna etmeyi ba�ard�m ve 14 arkada� biraraya gelerek 1999 y�l�nda Akfel Endüstriyel Pazarlama'y� kurduk. Akfel, Çin'den klima ithal eden ilk firma oldu. Türkiye’ye ilk ayakl� klimay� biz getirdik, ürün yok satt�. Çin'in önemli markalar�ndan Haier’in klima distribütörlü�ünü ald�k, bayi a�� kurduk. Tam i�leri oturtup, zincir marketleri klima satmaya ikna etti�imiz s�rada deprem oldu, i�ler b�çak gibi kesildi. Ülke yasta, insanlar zorda tek yapabildi�imiz, depremde zarar gören bayilerin borcunu silmek oldu. Bunun kar��l��n� bayilerimiz bize kat be kat ödedi. Ertesi y�l, bizim bayiler öyle bir çal��t� ki Akfel’in i�leri 4 kat artt�, mal yeti�tiremedik. Sektörde yer edinmeye ba�lamam�z da böyle oldu. �� merkezleri, oteller, hastaneler alan�nda ya�anan geli�melerle Akfel büyüdü, markam�z Airfel tan�nd�. Benim Çin deneyimim daha sonra Airfel’e Sanko ile ortakl��n kap�s�n� da açt�…

NEDEN ÖZELL�KLE ISITMA-SO�UTMA ALANINI TERC�H ETT�N�Z?

Sizinle de payla�t��m gibi, ö�rencilik y�llar�mda mutlaka �s�tma-so�utma sektöründe kariyer yapaca��m diye bir dü�üncem yoktu. �lk plan�m, profesyonel olarak uluslararas� bir kurulu�ta çal��makt�. Hayallerimde 10-15 mühendisten olu�an bir �irket kurup, projeleri takip ederek dünyaya aç�lmak vard�. Mezun olduktan bir y�l sonra kendi �irketimi kurdum ama sadece iki ki�i ile ve ö�rencili�im boyunca dü�ünmedi�im bir sektörde. �artlar beni önce �s�tma sektörü ile tan��t�rd�, sonra da so�utma sektörü ile. Bu sektördeki büyüme ve geli�me potansiyelini görmü� olmam tercihlerimi etkiledi. Bugün Türkiye’de 2.3 milyar dolar�, dünyada ise 120 milyar dolar� bulan iklimlendirme sektöründen söz ediyoruz ve bu sektörün daha da geli�ece�ine inan�yorum. Daikin Türkiye’nin cirosu 600 milyon lira ciroya yakla�t�, bunu yaparken çal��an say�s� 600 ki�iyi a�t�. Bunlar� dü�ününce bu tercihimin ne kadar do�ru oldu�unu görüyor ve mutlu oluyorum.

SANKO’YLA ORTAKLIK SÜREC�N�Z NASILDI?

Bu süreç benim Çin deneyimim sayesinde ba�lad� diyebilirim. Sanko yöneticileri ile ilk tan��mam 2001 y�l�nda bir toplant�da oldu. Çin'in Türkiye'deki i�adamlar�na tan�t�ld�� bir toplant� yap�l�yordu, ben de Çin deneyimine sahip bir i�adam� olarak konu�mac�yd�m. Bu konu�mam� dinleyen Sanko Holding Yönetim Kurulu Üyesi Sami Konuko�lu, klima i�iyle ilgilendiklerini söyleyince, ortakl��n temeli de o toplant�da at�lm�� oldu. Akfel'deki arkada�lar�m hisselerini Sanko'ya satt�. Akfel, Sanko Holding bünyesine kat�l�rken ünvan� Airfel olarak de�i�ti. Airfel ürünümüzün markas�yd� �irketimizin ad� oldu. Ben de yüzde 25 hissemle ortak ve Genel Müdür olarak görev yapmaya devam ettim. Bu ortakl�k Airfel için de benim için de çok stratejik bir önem ta��yor. Bunu da sizinle payla�mak isterim. Biz e�er o ortakl�� o tarihte yapmam�� olsayd�k, Akfel o y�l batard�. Çünkü 2001 ekonomik krizi bizi derinden etkiledi. Kimse kriz döneminde ithalatç� bir �irkete ortak olmak istemez ama Sanko, sözünü tuttu ve Airfel'i krizden korudu. Airfel de Sanko bünyesinde, her y�l bir öncekinden daha h�zl� geli�im gösterdi. As�l büyümemizi de 2010 y�l�nda yapt�k. Tüm sektör gibi o y�l Airfel'de müthi� bir y�l ya�ad�k. 2001’de cirosu 1 milyon lira olan Airfel, 2010’da 203 milyon lira ciroya ula�t�.

“…�ans, yetenek gibi faktörler önemli olabilir ama ba�ar�ya ula�mak için f�rsatlar� görmeli ve bunlar� de�erlendirebilmesiniz. F�rsatlar� görmek ve de�erlendirebilmek için de çok yönlü, çevresindeki, ülkesinde, sektöründeki geli�meleri yak�ndan takip eden biri olman�z gerekir…”

S�Z�N �Ç�N G�R��MC�L�KTE YETENEK YETERL� M�D�R? G�R��MC�L�KTE ÇOK YÖNLÜLÜ�ÜN ÖNEM� NED�R?

Giri�imcilikte yetenek önemli olmas�na önemlidir de, tek ba��na yeterli de�ildir. Giri�imcilikte cesaret ve yetkinlik, yetenek kadar önemli di�er kavramlard�r. Giri�imcilik hissine sahipseniz, bu yetene�inizi geli�tirmek için bu faktörlere de ihtiyac�n�z olacakt�r. Zaman zaman üniversitelerde gençlerle biraraya geliyorum, onlara yapt��m konu�malarda da sürekli �unu vurguluyorum; �ans, yetenek gibi faktörler önemli olabilir ama ba�ar�ya ula�mak için f�rsatlar� görmeli ve bunlar� de�erlendirebilmesiniz. F�rsatlar� görmek ve de�erlendirebilmek için de çok yönlü, çevresindeki, ülkesinde, sektöründeki geli�meleri yak�ndan takip eden biri olman�z gerekir. Cesaret, giri�imcilik, inisiyatif sahibi olmak ve risk alabilmek bu noktada çok önemli. Ancak bunlar da tek ba��na yeterli de�il, iyi bir tak�m oyuncusu olabilmeli, ekip ruhuna inanmal�, sektörünüze hakim olmak için kendinizi sürekli geli�tirmeli ve ö�renmeye aç�k olmal�s�n�z. Bunlar�n yan� s�ra iyi bir planlama da benim için çok önemlidir, gelece�e odaklanmak, orta ve uzun vadeli i� stratejileri geli�tirmek, takipçi olmak ve mukayese edebilmek ba�ar� için önemli faktörlerdir. Bu yeteneklerinizi geli�tirir, h�zl� karar al�p, h�zla aksiyona geçerseniz hangi sektörde faaliyet gösterirseniz gösterin hedeflerinize ula��rs�n�z.

DA�K�N �LE �L��K�N�Z NASIL BA�LADI, DA�K�N SATI�I NASIL GERÇEKLE�T�?

Daikin alan�nda dünya lideri bir kurulu�, 1924 y�l�ndan bu yana bu sektörde faaliyet gösteriyor, pek çok yenili�in mucidi. Bugün 162 ülkede faaliyet gösteriyor ve cirosu 20 milyar dolar�n üzerinde. Daikin, Türkiye’de ise distribütörleri arac�l��yla 1978 y�l�ndan bu yana faaliyet gösteriyor. Hatta geçmi�te bir dönem ben de Daikin ürünlerinin sat��n� yapt�m. Bu anlamda Daikin ile ili�kimiz çok eskilere dayan�yor diyebilirim. Bir dünya devi olarak hem Türkiye’deki hem de Airfel’deki geli�meleri yak�ndan izleyen Daikin, Türkiye’de do�rudan yat�r�mc� kimli�i ile büyüme karar� al�nca Airfel'e talip oldu. Görü�meler bir y�l kadar sürdü, Sanko bu sektörün gelece�ine çok inan�yor ve yat�r�m yap�yordu ancak bir dünya devinin markay� gelece�e ta��yaca��n� ve ülkeye de�er kataca��na inan�nca satmaya karar verdi. Hem Sanko hem de ben hisselerimizin tamam�n� satt�k ve Airfel, 8 Temmuz 2011 itibariyle Daikin Europe bünyesine kat�ld�. Bu süreçte CEO’lu�unu üstlendi�im Daikin Türkiye olarak hedeflerimizi daha da büyüttük. 2015 y�l�na ili�kin koydu�umuz 1500 çal��an ile 500 milyon Euro ciro hedefimiz do�rultusunda çal��yoruz.

“Sadece karar alan, direktif veren ve denetleyen bir yönetici olmak yerine ekibine koçluk yapan, rehberlik eden bir yönetici olma tercihim de san�r�m geçmi� tecrübelerimin ��nda geli�ti.”

KAR�YER�N�ZDE YAPTI�INIZ ��N GEREKT�RD�� HEMEN HER �� POZ�SYONUNDAN PATRONLU�A KADAR SAH�P OLDU�UNUZ TECRÜBELER�N�Z VAR. BÖYLECE YAPTI�INIZ ��N HEMEN HER �� SÜREC�N� VE GEREKT�RD�KLER�N� B�L�YOR OLDU�UNUZ SÖYLENEB�L�R M�? ��MD� DA�K�N BÜNYES�NDE ÇALI�AN B�R CEO OLARAK BUNUN S�ZE KATKISI NED�R?

Yeni mezun bir mühendis olarak i�e s�f�r noktas�ndan ba�lamam ve �artlar gere�i sürecin tüm a�amalar�nda bulunmam benim için çok önemli bir avantaj oldu. Bu sayede bir CEO olarak, üretimden finansal yönetime, pazarlamadan insan kaynaklar�na, sat�� öncesi ve sonras�ndan lojisti�e kadar bir �irket için önem ta��yan tüm süreçlere vak�f olabiliyorum. Mevcut i�lerin yürütülmesinden kaynaklar�n etkin ve yeterli kullan�m�na kadar stratejik hedef ve politikalar�n belirlenmesinde, her bir birimin verimli çal��mas�na olanak tan�yacak ortam�n olu�turulmas�yla birebir ilgilenebiliyorum. Geçmi� deneyimlerinin bugün Daikin Türkiye’de en do�ru organizasyon yap�s�n�n kurulmas�nda önemli bir rolü oldu�unu dü�ünüyorum. Sadece karar alan, direktif veren ve denetleyen bir yönetici olmak yerine ekibine koçluk yapan, rehberlik eden bir yönetici olma tercihim de san�r�m geçmi� tecrübelerimin ��nda geli�ti. Bu sayede hedeflerle çal��an, iyi tak�m kurabilen ve tak�m�n� motive eden bir yönetici oldu�umu dü�ünüyorum.

“�TÜ isminin güçlü bir marka olmas� bana hayat�m boyunca çok önemli kap�lar açt�. Bu aç�dan bir �TÜ mezunu olmak, bugünkü noktaya gelirken, beni ben yapan geli�meler aras�nda ilk s�rada yerini almaktad�r.”

B�R �TÜ MEZUNU OLMANIZIN KAR�YER VE KARAKTER�N�ZDE GELD��N�Z BUGÜNKÜ NOKTAYA KATKISI NED�R?

�TÜ mezunu olmam�n hayat�mda çok büyük bir rolü var… Bugünkü noktaya gelirken beni ben yapan geli�meleri kronolojik bir s�ralama ile sayacak olsam, ilki liseyi yat�l� bir askeri okulda okumamd�r. Bu bana bana farkl� insanlarla ayn� ortamda ya�ayabilmeyi ö�retti. �kincisi lise y�llar�mda voleybol oyuncusu olmamd�r, böylece iyi bir ekibin ve tak�m ruhunun önemini kavrad�m. Üçüncüsü üniversiteyi �TÜ’de okumamd�r. �TÜ’de iyi bir mühendislik e�itimi ald��ma inan�yorum, bu da bana mesleki yetkinlik aç�s�ndan i� hayat�na kendimden emin, motivasyonu yüksek bir �ekilde ba�lang�ç yapmam� sa�lad�. Ancak bunun da ötesinde bir �ey var, �TÜ ismi, daha do�rusu �TÜ isminin güçlü bir marka olmas� bana hayat�m boyunca çok önemli kap�lar açt�. Bu aç�dan bir �TÜ mezunu olmak, bugünkü noktaya gelirken, beni ben yapan geli�meler aras�nda ilk s�rada yerini almaktad�r.

MEZUN OLDUKTAN SONRA �TÜ �LE BA�LARINIZI KORUDUNUZ MU?

Yo�un i� hayat� �TÜ ve �TÜ Mezunlar Derne�i’nin tüm aktivitelerine kat�lmama olarak vermemi� olabilir ancak birçok �TÜ’lü gibi benim de okulum ile aram�zdaki ba�lar çok kuvvetlidir. Derne�imizin çal��malar�n� yak�ndan takip ediyorum ve önümüzdeki süreçte �TÜ Camias�na katk�da bulunacak faaliyetlerin içinde olmak istiyorum.

“Sadece ülkemizin de�il dünyan�n da çok sayg�n bir e�itim kurumunda üniversite e�itimi alm�� olman�n çok büyük �ans ve �TÜ’lü olman�n çok büyük ayr�cal�k oldu�unu vurgulamak isterim.”

B�R �TÜ MEZUNU OLARAK �TÜ VE YEN� YET��MEKTE OLAN GENÇ �TÜ’LÜ G�R��MC�LER �LE �LG�L� SÖYLEMEK �STED��N�Z HERHANG� B�R �EY VAR MI?

Öncelikle �TÜ gibi sadece ülkemizin de�il dünyan�n da çok sayg�n bir e�itim kurumunda üniversite e�itimi alm�� olman�n çok büyük �ans ve �TÜ’lü olman�n çok büyük ayr�cal�k oldu�unu vurgulamak isterim. Genç arkada�lar�m da benim gibi, ya�ant�lar�nda bunu deneyimleyerek kavrayacaklard�r. Hedefleri ne olursa olsun �TÜ mezunu genç arkada�lar�m�n, bunu ba�aracak bilgi ve birikime sahip oldu�una, ald�klar� sa�lam e�itim temelinin üzerine sahip olduklar� inanç, azim ve motivasyon ile ba�ar�l� bir gelecek in�a edeceklerine inan�yorum.